Wie kent ze niet, Henk en Ingrid. Twee denkbeeldige “gewone” Nederlandse inwoners die het beeld representeren van het doorsnee Nederlandse echtpaar dat volgens de PVV meer dan 20 jaar leed onder het overheidsbeleid. Deze retoriek is erop gericht om een duidelijke scheiding te maken tussen de ‘elite’ en de ‘gewone man’. Wilders gebruikt deze namen om zijn doelgroep direct aan te spreken en te benadrukken dat zijn partij opkomt voor hun belangen, in tegenstelling tot de traditionele politieke partijen die worden neergezet als vervreemd van de gewone burger.
Hoewel deze simplificatie leidt tot een vertekend beeld van de realiteit, waarin de diversiteit van de Nederlandse samenleving wordt genegeerd, is ze behoorlijk succesvol. In Nederland, maar ook in het stedelijk gebied van Parkstad. De PVV scoort hier bij de Tweede Kamer-verkiezingen, zeer hoog. Men kan dus stellen dat het “Henk en Ingrid-gehalte” in de regio hoog is en dat zit hem niet in de middenklasse-wijken. Buurten in Heerlen als Meezenbroek, Beersdal, Heerlerheide-Kom, Nieuw-Einde, Vrieheide, Heksenberg, Passart, Groot Rennemig, Zeswegen, Hoensbroek-Centrum, Nieuw Lotbroek stemden tussen de 40% en 60% op de PVV. Buurten met veel laagopgeleiden, lage inkomens, relatief veel personen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering en een relatief slechte gezondheid. Mensen leven gemiddeld zes jaar korter en veel meer jaren in een slechtere gezondheid. En dat geldt ook voor veel buurten in de andere stedelijke gemeenten. Databronnen vermelden echter ook steeds dat de voorzieningen rond de buurten (levensbehoeften, afstand ziekenhuis, openbaar vervoer) in de regel (nog) in orde zijn.
En daar wringt de schoen en begint het demasqué van Wilders. Tijdens een verkiezingsdebat op 3 november 2023 pleit Wilders voor het behoud van een volledig functionerend ziekenhuis in Heerlen, inclusief de SEH. Dit debat vond plaats in Amsterdam, waar hij benadrukte dat het behoud van regionale ziekenhuizen essentieel is voor de volksgezondheid, met specifieke verwijzing naar de situatie in Heerlen. Wilders wint de verkiezingen en amper een half jaar later verklaart Fleur Agema op 2 juli 2024 tijdens haar eerste persconferentie als minister van Volksgezondheid expliciet dat het Zuyderland ziekenhuis in Heerlen, zelfs zonder de spoedeisende hulp (SEH), als een volwaardig ziekenhuis kan worden beschouwd. Deze persconferentie vond plaats in Den Haag, kort na haar aanstelling in het nieuwe kabinet. Op bezoek in de regio en in het ziekenhuis in Heerlen wilde ze nog eens uitleggen dat er voldoende goede zorg overblijft. Voor een gebroken teen kun je gewoon bij het Zuyderland terecht. Echter, het sluiten van de SEH in Heerlen zal de al slechte gezondheidsstatistieken waarschijnlijk verder verslechteren, omdat bewoners langer moeten reizen voor spoedeisende zorg. Dit kan leiden tot tragere responstijden in medische noodgevallen, wat een direct negatief effect heeft op de overlevingskansen en de algemene gezondheid van de bevolking.We hebben het hier niet over een gebroken teen, mevrouw Agema.
Deze verandering van koers van Wilders en zijn rechtsradicale volgelingen, kan gezien worden als een verraad aan hun gedane verkiezingsbeloftes en als een teken dat de belangen van kwetsbare gemeenschappen zoals in onze regio ook door de PVV worden opgeofferd voor politieke en economische redenen. Het is ronduit verbijsterend dat Agema zich als kamerlid eerder dit jaar met hand en tand verzet tegen private equity en investeerders in de zorg maar nu als minister er opeens géén verbod op wil. Ze zijn daarmee geen graad beter dan de politieke partijen die ons land van verdelende rechtvaardigheid hebben opgeofferd aan privatisering, deregulering, concurrentie en financiële markten. Met een enorm gat tussen arm en rijk en een piepend en krakend zorgsysteem tot gevolg. Dit ongelooflijke demasqué van Wilders onthult een kloof tussen zijn populistische verkiezingsretoriek en als het “om het echie” gaat, met potentieel ernstige gevolgen voor de gezondheid en het welzijn van de inwoners van Heerlen. En we hebben het al vaker en eerder gezegd, de PVV is een gevaar voor de democratie en de rechtstaat. Polarisatie is haar gereedschap. De plotselinge verandering in beleid na de verkiezingen kan het vertrouwen van de bevolking in de politiek ernstig schaden, vooral onder degenen die op de PVV stemden in de hoop dat hun belangen eindelijk gehoord zouden worden.
Bij haar bezoek onlangs in Heerlen is het pijnlijk duidelijk geworden hoe met de waarheid gemarchandeerd wordt. Drie burgemeesters, voorstander voor verplaatsing van de SEH naar Sittard-Geleen, mochten bij haar aanschuiven. Van de acht tegenstander-gemeenten mocht slecht burgemeester Roel Wever van Heerlen aanschuiven. Hier wordt mede vanuit Den Haag een kant op gemanipuleerd. Vraag is welke diepere belangen daarmee gediend worden, verwijzend ook naar investeerders en private equity. Het land is al meer dan vier decennia in de greep van een ziekte die neoliberalisme heet. En vooral sommige ministeries zijn hiervan doordesemd. En is eenmaal een koers gezet dan is het zogenaamde economische belang niet meer te stuiten. Ditzelfde patroon zien we in de discussie rondom het Zuyderland ook. Maar we zien alleen de bovenkant. Wat er in de diepere lagen zit, wie hier werkelijk profiteert, welke ideologische krachten dit voortstuwen, dat onttrekt zich aan het zicht en aan de discussie.
Wie zou dit moeten aantrekken. De zorgautoriteit? Een tandeloze tijger omdat deze rechtstreeks voortkomt uit de neoliberalisme en het idee van de terugtrekkende overheid die slechts scheidsrechter of marktmeester is. De enige redding voor de rechtvaardigheid van eerlijke verdeling (op basis van regionale gezondheidscijfers) lijkt de controlerende Tweede Kamer te zijn. En laat die nu, de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) het beleid van de bewindspersonen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport controleren op 2 september een werkbezoek gebracht hebben aan het Zuyderland. Het Zuyderland-debat kent heel veel verschillende kanten. Het gaat over ziekenhuiszorg, vastgoed, burgerparticipatie, huisartsen, politieke invloed, wet- en regelgeving, protestmarsen, arbeidsmarkt, en nog een keer: ook over deregulering, privatiseringen, financialisering en concurrentie. Wij hopen dat de vaste commissie-leden in het midden van de partijen gaan staan en verder kijken dan wat er gezegd en geargumenteerd wordt.
